Phóng sự “Phật giáo nhập thế” là hành trình khám phá vai trò gắn bó giữa Phật giáo và đời sống dân tộc Việt Nam suốt hơn 2000 năm. Tinh thần nhập thế được lý giải không chỉ là giáo lý mà là đạo sống – nơi Phật giáo không tách rời cuộc đời, mà hòa mình phụng sự nhân sinh trong mọi khía cạnh.

1. Khởi nguyên tại Luy Lâu – Chùa Dâu (Bắc Ninh):

   • Là trung tâm Phật giáo cổ xưa nhất Việt Nam, nơi biểu hiện sự tiếp biến giữa Phật giáo và tín ngưỡng bản địa qua việc thờ Tứ Pháp (Pháp Vân, Pháp Vũ, Pháp Lôi, Pháp Điện).

   • Sự hòa hợp này chính là biểu hiện đầu tiên của tinh thần nhập thế.

2. Phật giáo và các triều đại phong kiến:

   • Thiền sư Khuông Việt thời Đinh: tham gia triều chính, định hình quốc thể.

   • Thiền sư Vạn Hạnh thời Lý: dẫn dắt Lý Công Uẩn, góp phần dựng nên triều đại thịnh trị.

   • Thiền sư Nguyễn Minh Không: hành y cứu người, phục hưng nghề đúc đồng, dạy dân sản xuất.

   • Phật hoàng Trần Nhân Tông: từ bỏ ngai vàng tu hành, sáng lập thiền phái Trúc Lâm, đưa tinh thần cư trần lạc đạo lên hàng đạo lý quốc gia.

3. Phật giáo thời hiện đại và cách mạng:

   • Nhiều ngôi chùa là cơ sở cách mạng; hình ảnh chư Tăng cởi áo cà sa nhập ngũ là biểu tượng nhập thế.

   • Sau hòa bình, Phật giáo tích cực hoạt động xã hội: từ thiện, giáo dục, môi trường, chăm lo nạn nhân chiến tranh, chất độc da cam.

4. Phật giáo nhập thế trong thời đại công nghệ:

   • Dù giữa bối cảnh toàn cầu hóa và trí tuệ nhân tạo, Phật giáo vẫn không mất đi bản chất nhập thế: hiện diện trong mọi nỗi đau, sẻ chia qua hành động cụ thể như cứu trợ, bữa cơm từ thiện, nhà tình thương, hoạt động quốc tế như Vesak Liên Hiệp Quốc…

5. Kết luận:

   • Phật giáo nhập thế là một đạo sống – không đứng ngoài lịch sử mà hiện diện trong từng biến cố, từng nhịp sống dân tộc.

   • Tinh thần ấy không phải là phát kiến hiện đại mà đã được khởi nguồn từ hơn hai thiên niên kỷ trước – và cho đến hôm nay, vẫn là một giá trị sống động, chân thực, phụng sự nhân sinh chính là cúng dường chư Phật.
     
     
     
     Đài Truyền hình Việt Nam