Cảm niệm về người thầy

Ngày đăng: Thứ 2 , 20/11/2023 16:36 .


Trong các ngành nghề tại thế gian, thì ai ai cũng nhận ra một điều nghề gõ đầu trẻ là một nghề cao quý, cao thượng luôn được tôn trọng và trân quý. Biết rằng, xã hội ngày càng văn minh, tiến bộ về nền khoa học và kỹ thuật thuật cho đến thế nào đi chăng nữa thì nghề Giáo dục, dạy học luôn được xem trọng. Bởi thế nên, Ông cha ta đã khẳng định: “nhất tự vi sư, bán tự vi sư”, nghĩa là một chữ cũng thầy mà nửa chữ cũng thầy, hay câu “không thầy đố mày làm nên” cũng chính là nhắc đến giá trị người thầy giáo, người hướng dẫn đồ chúng học chữ, học nói, học gói, học mở, học đạo đức nhân nghĩa, lẽ phải một cách sống, một lẽ đẹp, quan trọng hơn là giáo dục về chữ nghĩa.
Trong giáo lý nhà Phật, gọi đó nền tảng căn bản của giới, của đạo đức trong con người và phép tắc chung cho một con người hoàn thiện cần có: “Phật giáo còn xây dựng mẫu người đạo đức đó là con người từ bi, hỷ, xả, vô ngã, vị tha mà thâu tóm là đứng vững trên hai chân: từ bi và trí tuệ”[1]. Trong đạo Nho, Khổng tử dạy cho những người học trò cần có đủ 5 đức: Nhân, Lễ, Nghĩa, Trí, Tín.
Đức Phật là bậc mô phạm của trời người, trong những năm Ngài đi giáo hóa cũng đã tự mình dấn thân, Ngài tự mình đem giáo pháp mà Ngài đã chứng ngộ, dạy hàng đệ tử, dù là xuất gia hay tại gia. Ngài giáo hóa cho chúng sinh, trời và người với tâm đại từ bi, với lòng bi mẫn của một bậc đạo sư khả kính. Không ai không kính phục Ngài, đến với Ngài nghe học giáo pháp đều lễ kính, quỳ gối đảnh lễ, xin quy ngưỡng và nguyện trọn đời học và giữ trọn vẹn giáo pháp Ngài đã chỉ dạy như: 5 anh em Cassapa, Moggalana, Upali, Angulimala, … Dưới sự hướng dẫn của đức Phật thì ai nấy đều hoan hỷ nghe pháp, thực hành pháp.
Cũng vậy, khi còn đang học trên ghế nhà trường dù là hàng xuất gia, hay cư sĩ chúng ta được các vị thầy khả kính hướng dẫn về giáo lý Kinh, Luật, Luận hay các môn học ngoại điển như triết học Tây Phương, Tín ngưỡng và Tôn giáo, Tâm lý học… thì chúng ta vẫn được chỉ dạy rất chu đáo không những về giáo lý, bài vở mà còn được nhận lại kinh nghiệm, kiến thức, cách sống, cách nói chuyện và cả sự chia sẻ vô cùng sâu rộng của các thầy – cô.
Đức Phật khi đã làm thầy trời người nhưng vẫn nhớ ơn người thầy hướng dẫn cho mình trên lộ trình xuất gia ban sơ.
Từ thời học Trung cấp Phật học, dưới sự giáo huấn của Hòa Thượng Viện Trưởng Thượng Thích Từ Thông, bản thân con là người nghe được những lời chỉ dạy: “Cho dù học Kinh, hay các môn ngoại điển thì cũng là học, quý vị đừng xem thường”. Ngài khẳng định việc “học Phật chính là giác ngộ, học Phật để giải thoát”, một câu nói ghi trước lớp học, Ngài đã khẳng định giá trị của việc học giáo pháp quan trọng như thế nào trong đời sống tu học của một tăng, ni sinh đã và đang học tại ngôi trường này. Chính câu nói đó, nếu ai đã là học viên của trường đều ghi nhớ câu kệ này vì ý nghĩa lời dạy vô cùng sâu sắc, thấm đậm một lẽ sống, một lẽ về sự tu học trên bước đường học đạo. Cũng chính câu kệ, đã làm con tỉnh thức thấy rõ, nhận chân được giá trị đích thực của việc học đạo.
Trong Kinh Ca-la-thi-việt thuộc Trường Bộ Kinh, Đức Phật dạy về sự lễ lạy, kính lễ về: “Này Gia chủ tử, có năm cách, đệ tử phụng dưỡng các bậc sư trưởng như phương Nam: Ðứng dậy để chào, hầu hạ thầy, hăng hái học tập, tự phục vụ thầy, chú tâm học hỏi nghề nghiệp. Này Gia chủ tử, được đệ tử phụng dưỡng như phương Nam theo năm cách như vậy, các bậc sư trưởng có lòng thương tưởng đến các đệ tử theo năm cách: Huấn luyện đệ tử những gì mình đã được khéo huấn luyến; dạy cho bảo trì những gì mình được khéo bảo trì; dạy cho thuần thục các nghề nghiệp; khen đệ tử với các bạn bè quen thuộc; bảo đảm nghề nghiệp cho đệ tử về mọi mặt.”[2] Mục đích cao thượng mà người muốn gửi gắm chính là người trò phải biết tôn trọng, khiêm nhường và luôn nhẫn nại với lời thầy dạy. Chính năm điều này sẽ làm tăng trưởng thiện tâm cho học trò, và cũng muốn học trò có trí tuệ, điều đó khẳng định vị thầy lúc nào cũng hướng về người đệ tử, cùng trao gửi cái hay, điều tốt đẹp giúp người trò không chỉ có kiến thức, mà còn đi kèm hạnh đức, oai phong của người học đạo. Tinh thần ấy, chính là sự tri dưỡng, không mong đền đáp. Nhưng, người học trò phải luôn biết mình và thể hiện lòng tri ân, báo ân xứng đáng đối với người thầy. Thế nên, người xưa dạy:

“Nhất tự vi sư, bán tự vi sư”,

Trên tinh thần hiếu đạo, hiếu học thì còn chữ lễ nghĩa, vì mỗi học trò mới đến trường đã được thầy cô dạy: “Tiên học lễ, hậu học văn.” Vì thế, công ơn của người thầy giáo, giáo sư hay giáo thọ trong trường Phật học đều có công lớn khi truyền đạt lại tri thức và trí tuệ cho người học trò. Biết học trò còn vụng dại, nên khi học trò phạm lỗi, thầy vẫn chấp nhận và tha thứ. Cho dù Thầy đưa ra các hình phạt khắt khe, thì cũng chỉ mong những đứa học trò của mình có đạo đức để sau này trên con đường hành đạo, hướng dẫn lại người sau cũng không bị những sai lầm.
Nhắc đến tinh thần tri ân, báo ân thì đã nhắc đến Đạo Phật. Vì chính đức Phật khi đã làm thầy trời người nhưng vẫn nhớ ơn người thầy hướng dẫn cho mình trên lộ trình xuất gia ban sơ. Vậy chúng ta, người con Phật, hàng hậu học vẫn chỉ mong đền đáp được các công ơn do người thầy đã trao gửi. Kính chúc các giáo thọ sư trong trường Phật học mùa tri ân an lạc, mãi là bóng cây gạo cội cho hàng học trò noi dấu son các ngài.
Ngày 20/11 hằng năm chính thức là lễ tri ân những người thầy, cô giáo, chính con đây là một học viên còn đang học trên mái nhà trường HVPGVN, Khoa đào tạo từ xa xin chia sẻ một vài tâm niệm của một kẻ sơ cơ, vô minh còn nhiều tham, sân… đang trên con đường tầm cầu học hỏi giáo pháp của đức Phật và sự truyền trao kiến thức của các bậc Hòa thượng, Thượng tọa, Đại đức giáo thọ sư đã nhiều năm nghiên cứu học hành, dịch kinh, viết sách dạy dỗ về chữ nghĩa, văn tự, ngôn từ, cách học và hành pháp trong đời sống như thế nào để phù hợp đạo hạnh. Các Ngài xứng danh người mô phạm của chúng con trên bước đường tu nhân, học Phật.

***

Tác giả: Tuệ Đăng

Chú thích:

[1] https://vedepphatphap.vn/gia-tri-cua-dao-duc-phat-giao-trong-doi-song-xa-hoi-hien-nay.html.
[2] https://hoavouu.com/p16a18142/1/33-kinh-thi-ca-la-viet-le-bai-sau-phuong, 


Tài liệu tham khảo:

1. Thích Minh Châu, Kinh Trường Bộ, Kinh Ca-la-thi-việt, NXB. Viện Nghiên cứu HVPGV ấn hành, 1992.
2. https://vedepphatphap.vn/gia-tri-cua-dao-duc-phat-giao-trong-doi-song-xa-hoi-hien-nay.html. Truy cập ngày 17/11/2022.
3. https://hoavouu.com/p16a18142/1/33-kinh-thi-ca-la-viet-le-bai-sau-phuong, Truy cập ngày 15/11/2023


Các tin bài, hình ảnh, thư từ muốn đăng lên Website: chuathien.vn xin gửi vào địa chỉ: chuathien2014.@gmail.com
Ý kiến của bạn 0
Hãy sử dụng tiếng Việt có dấu khi viết bài và điền đầy đủ thông tin. Bình luận của bạn sẽ được phản hồi trong thời gian sớm nhất

Đăng ký học

Lĩnh vực quan tâm chính là gì?
Số lượngTỷ lệ
241( 26 %)
59( 6 %)
23( 2 %)
36( 4 %)
572( 61 %)
Số người tham gia bình chọn: 931
Lần bình chọn đầu tiên: Thứ 5 , 18/04/2013 17:12
Lần bình chọn sau cùng: Thứ 3 , 21/11/2023 11:29

Tin liên quan

Thông báo

GIẤY MỜI

Giấy  mời tham dự lễ đúc tôn tượng Đức Thánh Trần – Hưng Đạo Đại Vương - Tại chùa Phúc Lâm - Thôn Cao Xá - Xã Dũng Tiến - Huyện Thường Tín - Hà Nội.
Chi tiết »

Thông bạch: Tổ chức Đại lễ tưởng niệm lần thứ 715 ngày Đức vua - Phật hoàng Trần Nhân Tông nhập Niết bàn

Ngày 9-11, Hòa thượng Chủ tịch Hội đồng Trị sự GHPGVN ký ban hành Thông tư số 834/TB-HĐTS, về việc tổ chức Đại lễ tưởng niệm lần thứ 715 ngày Đức vua - Phật hoàng Trần Nhân Tông nhập Niết-bàn.
Chi tiết »

Quyết định: V/v phê duyệt Biểu tượng chung kiến trúc Phật giáo Việt Nam

Quyết định Số: 803/QĐ-HĐTS - Về việc phê duyệt Biểu tượng chung kiến trúc Phật giáo Việt Nam - Kèm theo thuyết minh & phương án thiết kế
Chi tiết »

Giáo hội chính thức ban hành Quy chế hoạt động Ban Quản Trị cơ sở tự viện thuộc GHPGVN

Ngày 3-10-2023, Hòa thượng Thích Thiện Nhơn, Chủ tịch Hội đồng Trị sự GHPGVN đã ký ban hành 2 văn bản quan trọng, đó là Quy chế hoạt động Ban Quản Trị cơ sở tự viện của GHPGVN nhiệm kỳ (2022-2027) và Thông tư Hướng dẫn thành...
Chi tiết »

Thông bạch: Về việc tổ chức Tang lễ Đại lão Hòa thượng Dương Nhơn

Nội dung Thông bạch của Hội đồng Chứng minh - Hội đồng trị sự GHPG VN : Về việc tổ chức Tang lễ Đại lão Hòa thượng Dương Nhơn - Phó Pháp chủ kiêm Giám luật Giáo hội Phật giáo Việt Nam
Chi tiết »

Bài viết của Phật tử

Vu Lan - Tình người trong đại dịch - PT Dương Thị Thúy Vân - PD Diệu Tường

Con người Việt Nam vốn giàu lòng nhân ái, thương người như thể thương thân. Với tinh thần “Chống dịch như chống giặc” và trong “tâm bão” của dịch thì khắp mọi nơi trên vùng miền của Đất nước đã...
Chi tiết »

Lá thư yêu Thương gửi Cha Mẹ nhân Mùa Vu Lan - PT Trần Thị Kim Dung

Và thế nào là Duyên khởi, Vô thường, Vô ngã, Nhân quả, Tứ Đế và Nghiệp báo, 12 nhân Duyên, Luân Hồi, Con hiểu được 5 giới là phẩm hạnh Đạo đức của Người Phật Tử, Ý Nghĩa Lễ Vu Lan “ Tâm...
Chi tiết »

MÙA VU LAN – NHỮNG KÝ ỨC VỀ MẸ - PT Đỗ Thị Minh Dũng

Chúng con lớn dần, lưng mẹ còng hơn, tóc mẹ bạc hơn, da nhăn nheo, nhưng từ con đến cháu lần lượt mẹ vẫn cõng bế cho bố mẹ chúng đi làm. Lúc đấy ai cũng bận chỉ lo công việc, gia đình chồng (vợ) con mà cứ nghĩ mẹ...
Chi tiết »

Lá thư gửi những người mẹ trong ngày Vu Lan! - PT Phạm Thị Thu Hà

Con muốn cảm ơn đó là những người mẹ - những chiến sỹ mặc áo blue trắng vẫn đang chiến đấu trên chiến trường để giành sự sống trong đại dịch COVID 19 này. Cuộc chiến tàn khốc sau mấy chục năm trên mảnh đất hình chữ S mà ranh giới...
Chi tiết »

CHÚNG TA CÒN ĐƯỢC GẶP CHA MẸ BAO NHIÊU LẦN NỮA ?

Ngồi nghỉ ngơi lướt Facebook, tôi đọc được câu chuyện khiến không chỉ bản thân mình mà nhiều người cũng sẽ tự hỏi: “Đời này ta sẽ còn gặp bố mẹ bao nhiêu lần nữa?”
Chi tiết »

Mời quảng cáo

Pháp âm

 

Pháp âm

 
 

Tin tức mới

Vấn đề xóa đói giảm nghèo theo quan điểm Phật giáo

Từ việc tìm hiểu vấn đề xóa đói giảm nghèo theo quan điểm Phật giáo ta có thể thấy rằng: Mặc dù lý tưởng cao nhất của người tu Phật là buông bỏ để giải thoát. Nhưng trên hành trình buông bỏ ấy...
Chi tiết »

Ban Kinh tế - Tài chính TƯ tặng quà đến người dân vùng lũ trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế

Nhằm hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng bởi mưa lũ trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế, đoàn Ban Kinh tế - Tài chính TƯ, Phân ban cứu trợ nhân đạo trực thuộc Ban Từ thiện xã hội TƯ, các mạnh thường quân, doanh nhân, Phật tử...
Chi tiết »

Phật giáo Long An đón tiếp Cựu Tổng thống Hàn Quốc - Lee Myung-Bak viếng thăm chùa Pháp Minh

Chiều ngày 03/12/2023, Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Long An, Ban Phật giáo Quốc tế GHPGVN tỉnh Long An, Ban Trị sự GHPGVN huyện Đức Hòa, chư Tăng và Phật tử chùa Pháp Minh long trọng đón tiếp Ngài Trương Tấn Sang - Nguyên Ủy viên Bộ...
Chi tiết »

Quảng Ninh: Đoàn đại biểu Phật giáo An Nam Tông và đại diện kiều bào tại Thái Lan thăm chùa Ba Vàng

Ngày 2/12/2023 (nhằm ngày 20/10/Quý Mão), đoàn đại biểu Phật giáo An Nam Tông và đại diện Phật tử Thái Lan đã thăm chùa Ba Vàng (Quảng Ninh) trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc tại Việt Nam từ...
Chi tiết »

Đăng ký học

Lĩnh vực quan tâm chính là gì?




Thống kê truy cập

00000004

Hôm nay: 112

Hôm qua: 3341

Tháng này: 25932

Tháng trước: 154348

Tất cả: 4704577


Đang online: 15
IP: 18.206.12.157
Unknown 0.0