ĐỨC PHẬT DẠY THIẾU NHI KHÔNG NÓI DỐI

Ngày đăng: Thứ 4 , 21/05/2025 11:57 .

Một thời đức Phật du hóa tại thành Vương-xá, trong rừng Trúc, vườn Ca-lan-đa. Bấy giờ tôn giả La Vân cũng ở tại thành Vương-xá, trong rừng Ôn-tuyền.
Lúc đó, đức Thế Tôn sau khi đêm đã qua, vào buổi sáng sớm, khoác y, cầm bát, đi vào thành Vương-xá để khất thực. Khất thực xong, Ngài đi đến rừng Ôn-tuyền, trú xứ của Tôn giả La-vân. Tôn giả La-vân từ đằng xa thấy đức Thế Tôn, lập tức đến rước, cầm y bát của Phật, trải tọa cụ và múc nước rửa chân. Đức Phật rửa chân, xong ngồi trên chỗ ngồi của La-vân.
Khi đó, đức Thế Tôn liền lấy chậu nước đổ đi, chỉ lưu lại một ít, rồi hỏi:
- La-vân, ngươi nay có thấy Ta cầm chậu nước này đổ đi, chỉ lưu lại một ít không?
La-vân đáp:
- Bạch Thế Tôn, con có thấy.
Phật bảo:
- Ta nói đạo của người kia cũng ít như vậy, nghĩa là đã biết rồi còn nói dối mà không xấu hổ, không ăn năn, không tàm không quý. Này La-vân, người kia cũng không có điều ác nào là không làm. Do đó, này La-vân, nên học như thế này, không được đùa giỡn và nói dối.

Mọi cái ác trên đời đều có nguyên nhân, những điều xấu nhỏ, các lỗi vụn vặt nếu xem thường và không chuyển hóa thì về sau sẽ là mối họa to.
Đức Thế Tôn lại lấy cái chậu còn lại một ít nước đổ hết ra rồi hỏi rằng:
-Này La-vân, ngươi lại có thấy Ta cầm cái chậu còn một ít nước ấy đổ ra hết không?
La-vân trả lời rằng:
- Con có thấy, bạch Thế Tôn.
Phật bảo rằng:
- Này La-vân, Ta nói rằng đạo của người kia cũng mất hết như vậy. Nghĩa là đã biết rồi còn nói dối, mà không xấu hổ, không ăn năn, không tàm không quý. Này La-vân, người ấy cũng không có việc ác nào mà không làm. Do đó, này La-vân, nên học như thế này: Không được đùa giỡn và nói dối”.
(King Trung A-hàm, phẩm Nghiệp tương ưng, kinh La-vân, số 14 [trích])
Pháp thoại này là một trong những giáo huấn của Thế Tôn cho hàng thiếu nhi. Bấy giờ, Tôn giả La-vân (La-hầu-la) mới vào chùa, còn trẻ nhỏ nên khá tinh nghịch và nhất là có thói quen nói dối. Trường hợp này, Thế Tôn không lý luận nhiều, không nói điều thâm sâu mà chỉ mượn hình ảnh cái chậu (thau) đựng nước rửa chân để làm giáo cụ trực quan. Nhờ hình ảnh cụ thể, La-vân đã hiểu được ý chỉ của Thế Tôn mà chấm dứt đùa giỡn và nói dối.
Sau khi rửa chân xong, Thế Tôn đổ gần hết nước, chỉ chừa lại một ít nơi đáy chậu. Phần nước ít ỏi này biểu thị cho đạo hạnh không nhiều của những người “đã biết rồi còn nói dối, mà không xấu hổ, không ăn năn, không tàm không quý”. Kế đó, Thế Tôn đổ hết nước, chỉ còn cái chậu không. Ngay đó Ngài dạy: “Ta nói rằng đạo của người kia cũng mất hết như vậy. Nghĩa là, đã biết rồi còn nói dối, mà không xấu hổ, không ăn năn, không tàm không quý”.
Thật dễ thấy và vô cùng dễ hiểu cho người trẻ. Nếu nói sai sự thật, dối trá mà không biết xấu hổ thì chẳng có đạo hạnh. Quan trọng hơn, người mà đạo hạnh trống không thì tiềm ẩn nguy cơ “không có việc ác nào mà không làm”. Mọi cái ác trên đời đều có nguyên nhân, những điều xấu nhỏ, các lỗi vụn vặt nếu xem thường và không chuyển hóa thì về sau sẽ là mối họa to. Cuối cùng Thế Tôn mới kết luận: “Này La-vân, không được đùa giỡn và nói dối”.
Mới hay, đường lối giáo dục của Thế Tôn không hề áp đặt, chẳng mượn uy quyền của bậc thầy mà tuần tự gợi mở, dẫn dắt giúp cho học trò hiểu ra vấn đề rồi tự giác thực hành. Bấy giờ, La-vân tự hiểu “không được đùa giỡn và nói dối” chẳng phải mệnh lệnh của Phật mà nhờ thấu hiểu sự nguy hiểm của hành vi nói dối nên tự giác thực hành để tránh khổ quả về sau.

Hoa Đạo

Các tin bài, hình ảnh, thư từ muốn đăng lên Website: chuathien.vn xin gửi vào địa chỉ: chuathien2014.@gmail.com

Ý kiến của bạn 0

Hãy sử dụng tiếng Việt có dấu khi viết bài và điền đầy đủ thông tin. Bình luận của bạn sẽ được phản hồi trong thời gian sớm nhất

Đăng ký học

Lĩnh vực quan tâm chính là gì?

Số lượngTỷ lệ
247( 10 %)
59( 2 %)
23( 1 %)
36( 1 %)
2181( 86 %)

Số người tham gia bình chọn: 2546
Lần bình chọn đầu tiên: Thứ 5 , 18/04/2013 17:12
Lần bình chọn sau cùng: Thứ 7 , 04/10/2025 20:43

Tin tức mới

Thông báo

GIÁO HỘI PHẬT GIÁO VIỆT NAM KÊU GỌI CỨU TRỢ ĐỒNG BÀO MIỀN TRUNG BỊ THIỆT HẠI DO BÃO SỐ 10 BUALOI

Ngày 2/10/2025, Trưởng lão Hòa thượng Thích Thiện Nhơn, Phó Pháp chủ Hội đồng Chứng minh, Chủ tịch Hội đồng Trị sự thay mặt Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN) đã ban hành Thông bạch số 413/TB-HĐTS,...

Chi tiết »

THÔNG BÁO Đăng ký tham gia khóa tu Thực tập đời sống người xuất gia – Vu lan báo hiếu.

Nhằm giúp các Phật tử có nhân duyên thực tập đời sống người xuất gia, hồi hướng công đức cho cha mẹ nhân dịp Vu Lan báo hiếu. Chùa Phúc Lâm tổ chức chương trình: “Khóa tu...

Chi tiết »

THÔNG BÁO ĐĂNG KÝ THAM GIA KHÓA TU THỰC TẬP ĐỜI SỐNG NGƯỜI XUẤT GIA – VU LAN BÁO HIẾU.

Nhằm giúp các Phật tử có nhân duyên thực tập đời sống người xuất gia, hồi hướng công đức cho cha mẹ nhân dịp Vu Lan báo hiếu. Chùa Phúc Lâm tổ chức chương trình: “Khóa tu thực tập đời sống người xuất gia...

Chi tiết »

THÔNG BÁO tuyển sinh lớp Đào tạo Giảng sư khóa 3 (BHP Trung ương GHPGVN)

(Lớp giảng sư của Ban Hoằng pháp Trung ương GHPGVN cơ sở chùa Vạn Phúc tuyển sinh khóa 3 (2026 - 2029), Tăng Ni sinh muốn tham gia học, đọc thông báo, mua hồ sơ và nộp hồ sơ tại chùa Vạn Phúc

Chi tiết »

LỄ PHÁT ĐỘNG CẤP QUỐC GIA CHƯƠNG TRÌNH VẬN ĐỘNG ỦNG HỘ NHÂN DÂN CUBA

Hiện nay, Cuba đang đối mặt với nhiều khó khăn do ảnh hưởng kéo dài của dịch bệnh, thiên tai và chính sách bao vây, cấm vận. Người dân, đặc biệt là trẻ em và người cao tuổi, rất cần sự sẻ chia từ bạn bè quốc...

Chi tiết »

...

Bài viết của Phật tử

NGƯỜI THẦY CÓ “TẤM LÒNG VÀNG” GIEO HẠT GIỐNG TỪ BI, TRÍ TUỆ CHO ĐỜI

Bài viết của Phật tử Nguyễn Thị Chắt Thọ - Pháp danh : Diệu Minh về người Thầy đáng kính Đại Đức Thích Chánh Thuần Phó Thư ký Ban Hoằng pháp GHPGVN thành phố Hà Nội, trụ trì chùa Phúc Lâm -...

Chi tiết »